Γνωρίζοντας την θρεπτική και θερμιδική αξία που έχουν τα Σαρακοστιανά, θα καταφέρουμε να τραφούμε σωστά και να αποφύγουμε τις δυσάρεστες συνέπειες που θα έχει μια πιθανή αύξηση βάρους.
Πολλοί καταφεύγουν στην αυξημένη κατανάλωση ελαιόλαδου, ψωμιού και ζυμαρικών-τροφίμων, στη διάρκεια της
νηστείας της Σαρακοστής, ιδιαίτερα θρεπτικών, αλλά συνάμα και πλούσιων σε θερμίδες-στην προσπάθειά τους να χορτάσουν περισσότερο.
Έτσι, βάλαμε στο μικροσκόπιο κάποια από τα πιο αγαπημένα και δημοφιλή νηστίσιμα για να σας αποκαλύψουμε τι μυστικά μπορεί να κρύβει το σαρακοστιανό τραπέζι και στη συνέχεια σας παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα:
Θαλασσινά
Τα θαλασσινά μπορούν να υποκαταστήσουν το κρέας προσφέροντας στον οργανισμό μας πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας. Σε γενικές γραμμές περιέχουν σε μεγάλες ποσότητες μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως ο φώσφορος, το ιώδιο, το μαγνήσιο, ο σίδηρος, ο χαλκός και ο ψευδάργυρος.
Επιπλέον, είναι φτωχά σε κορεσμένα και ιδιαίτερα πλούσια σε ω-3 λιπαρά, που μεταξύ άλλων, συμβάλλουν στην καλύτερη υγεία της καρδιάς.
Προτιμήστε τα ψητά ή μαγειρευτά και όχι τηγανιτά, καθώς σε αυτή τη μορφή έχουν απορροφήσει περιττές ποσότητες λίπους. Τα καλαμάρια, οι σουπιές, οι γαρίδες, οι καραβίδες και τα καβούρια μπορούν να συμπεριληφθούν στο διαιτολόγιο της νηστείας σε συνδυασμό με ρύζι, ζυμαρικά ή λαχανικά, συμβάλλοντας στην επαρκή πρόσληψη πρωτεΐνης και το αίσθημα κορεσμού. Η θερμιδική τους αξία εξαρτάται από τον τρόπο που θα μαγειρευτούν.
Όσπρια
Τα όσπρια είναι τρόφιμα με μεγάλη διατροφική αξία. Αποτελούν πλούσια πηγή σύνθετων υδατανθράκων, φυτικών ινών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Παράλληλα, αποτελούν εξαιρετική πηγή πρωτεϊνών.
Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε πως οι πρωτεΐνες των οσπρίων σε συνδυασμό με τις πρωτεΐνες των δημητριακών (φακόρυζο, ρεβυθόρυζο), καλύπτουν ικανοποιητικά τις ανάγκες του ανθρώπου σε απαραίτητα αμινοξέα, δικαιολογώντας έτσι και την παλαιότερη ονομασία τους ως 'κρέας του φτωχού'. Κατανοούμε, λοιπόν, πως την περίοδο της νηστείας συντρέχουν επιπλέον λόγοι υπέρ της συστηματικής κατανάλωσής τους (οπωσδήποτε δύο φορές την εβδομάδα).
Τα όσπρια νερόβραστα έχουν περίπου 3.500 θερμίδες το κιλό
Χαλβάς
Ίσως πρόκειται για το τρόφιμο που έχει συνδεθεί περισσότερο από άλλα με την περίοδο της Σαρακοστής. Ο χαλβάς παρασκευάζεται από το ταχίνι το οποίο προέρχεται από το σπόρο του σουσαμιού. Αποτελεί πηγή των 'καλών' μονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων και είναι πλούσιος στις βιταμίνες Β και Ε που έχουν συσχετισθεί με την καλύτερη καρδιαγγειακή και εγκεφαλική λειτουργία.
Παρά την υψηλή διατροφική του αξία, αποτελεί μία τροφή πλούσια σε θερμίδες, αφού μία λεπτή φέτα χαλβά ίση με δύο σπιρτόκουτα (60 gr) περιέχει γύρω στις 300 θερμίδες. Καλό είναι, λοιπόν, να καταναλώνεται με σύνεση και παράλληλα να αποφεύγεται στη μορφή με προσμίξεις άλλων υλικών, όπως η σοκολάτα και οι ξηροί καρποί, αφού έτσι αυξάνονται ακόμη περισσότερο οι θερμίδες που περιέχει.
Ταραμάς
Εξίσου δημοφιλής είναι και η ταραμοσαλάτα, ένα τρόφιμο που παρασκευάζεται από τον ταραμά. Είναι πλούσιος σε φώσφορο, κάλιο, αλλά και νάτριο, οπότε θα πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή από άτομα με πρόβλημα υπέρτασης.
Επίσης, είναι πλούσιος και σε ενέργεια, αφού τα 100 gr ταραμά προσδίδουν γύρω στις 400 θερμίδες. Χρειάζεται, λοιπόν, μέτρο και στην περίπτωση της ταραμοσαλάτας, η υψηλή κατανάλωση της οποίας μπορεί πολύ εύκολα να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους.
Ελιές και τουρσί
Οι ελιές είναι πλούσιες σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα που δρουν ευεργετικά στο καρδιαγγειακό σύστημα και αυξάνουν την καλή χοληστερόλη (HDL χοληστερόλη). Επίσης, περιέχουν σε υψηλές ποσότητες τις βιταμίνες Α και Ε, γνωστές για την ισχυρή αντιοξειδωτική τους δράση. Είναι πλούσιες σε πολυφαινόλες, θρεπτικά συστατικά με αντιφλεγμονώδεις, αντιπηκτικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Μην ξεχνάτε, ωστόσο, πως περιέχουν και αρκετές θερμίδες, αφού οι 3 μεγάλες ή 5 μικρές ελιές δίνουν 45 θερμίδες.
Το τουρσί, ως προϊόν ζύμωσης εφοδιάζει τον οργανισμό μας με 'καλά' μικρόβια, σημαντικά για την υγεία του γαστρεντερικού μας συστήματος. Παράλληλα, όμως, περιέχει και αρκετό νάτριο, γεγονός που ίσως καθιστά την κατανάλωσή του από άτομα με προβλήματα υπέρτασης απαγορευτική.
Κατανοούμε, λοιπόν, πως οι ελιές και το τουρσί, που ποτέ δεν λείπουν από το σαρακοστιανό τραπέζι, πρέπει να καταναλώνονται με προσοχή, ούτως ώστε να απολάβετε μόνο τα οφέλη τους χωρίς συνέπειες στο σωματικό σας βάρος.
Πέτσιος Δημήτριος Msc, Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος