Τα γιορτινά ισλί της κυρίας Τραπεζουντίδου
(Φωτ.: bostanistas.gr)
Το ισλί (ή ιτσλί) είναι ημισιροπιαστό ποντιακό γλυκό με ρίζες από την Καππαδοκία της Μικράς Ασίας. Ήταν ένα από τα δημοφιλέστερα κεράσματα των Καραμανλήδων την εποχή των Χριστουγέννων, και έγινε γνωστό στη Μακεδονία μέσα από τις ανταλλαγές πληθυσμών, από το 1923 και ύστερα. Το όνομά του σημαίνει στα τουρκικά «δουλεμένο», καθώς παρασκευάζεται εξ ολοκλήρου στο χέρι.
Την ετοιμασία του ανέλαβε η καθ' ύλην αρμόδια, κυρία Μαρίτσα Τραπεζουντίδου, Πόντια δεύτερης γενιάς και μαγείρισσα ολκής.
ΥΛΙΚΑ
για τη ζύμη
500 γρ. φυτικό βούτυρο
1 ποτήρι ζάχαρη
1 ποτήρι γάλα
1 μπέικιν πάουντερ
½ κ.γ. αμμωνία
1 κιλό αλεύρι
για τη γέμιση
200 γρ. καρύδια χοντροκομμένα
3 κ.γ. ζάχαρη
1 κ.γ. κανέλα
½ κ.γ. γαρίφαλο
για το σιρόπι
2 ποτήρια ζάχαρη
1½ ποτήρι νερό
λίγο λεμόνι στυμμένο
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Στην αρχή χτυπάμε στο μίξερ το βούτυρο με τη ζάχαρη. Προσθέτουμε τα αυγά, το γάλα, την αμμωνία, το μπέικιν, και στο τέλος βάζουμε σιγά-σιγά το αλεύρι – όχι όλο! Θέλουμε η ζύμη να είναι ελαστική. Αν δούμε ότι είναι πολύ σφιχτή, προσθέτουμε σιγά-σιγά χλιαρό νερό, μέχρι να μαλακώσει και να πλάθεται εύκολα.
Μόλις είναι έτοιμη, βάζουμε φίλους, παιδιά ή και εγγόνια και φτιάχνουν μικρές μπάλες. Τις πατάμε για να γίνουν σαν πιατάκια του καφέ. Βάζουμε στο κέντρο προσεκτικά τη γέμιση και αφήνουμε λίγη να περισσέψει για μετά.
Τότε σιγά-σιγά τα κλείνουμε σαν πουγκάκια.
Στη συνέχεια τα «κεντάμε», με την τσιμπίδα ή τα δάχτυλά μας, κάνουμε ό,τι σχέδιο μας αρέσει.
Τα βάζουμε σε ταψί βουτυρωμένο ή με λαδόκολλα και τα ψήνουμε για περίπου 25΄ στους 180°C.
Θα τα βγάλουμε όταν πια έχουν φουσκώσει και ροδίσει.
Τα αφήνουμε να κρυώσουν και στο μεταξύ ετοιμάζουμε το σιρόπι. Ρίχνουμε το νερό, τη ζάχαρη και το λεμόνι σε μια μικρή κατσαρόλα και τα βράζουμε σε μέτρια φωτιά για 5-7΄. Αν δούμε το σιρόπι να πήζει, βάζουμε λίγο νερό να αραιώσει και περιμένουμε μέχρι να πάρει μια βράση. Μέχρι να γίνει το σιρόπι, τα ισλί θα έχουν κρυώσει. Ρίχνουμε το καυτό σιρόπι, πασπαλίζουμε με το υπόλοιπο τριμμένο καρύδι και ξεκινάμε να τα τρώμε... Όσο πιο ζεστά, τόσο πιο ωραία!
Μαρίτσα Τραπεζουντίδου
«Θυμάμαι τη μητέρα μου τη Ζωγραφιά και τη μεγάλη αδερφή μου την Όλγα να τα φτιάχνουν στην κουζίνα κάθε Χριστούγεννα. Ζούσαμε στην Οινόη Κοζάνης, εκεί εγκαταστάθηκαν οι γονείς μου, Ζωγραφιά και Δημοσθένης, περίπου το 1925. Ήρθαν από την Τασκένδη της Ρωσίας, Πόντιοι στην καταγωγή, και έτσι και τα πέντε αδέρφια μάθαμε την ποντιακή παράδοση. Ο πατέρας μου μας μιλούσε συνεχώς για την "πατρίδα", έτσι έλεγε την Τασκένδη. Την περιέγραφε τόσο όμορφη, που σχεδόν ζηλεύαμε.
»Φτωχές εποχές, δεν είχαμε πολυτέλειες αλλά δεν μας έλειψε και τίποτα. Ό,τι φτιάχναμε από φαγητά και γλυκά ήταν όσα βρίσκαμε στο χωριό και στην Κοζάνη, που είχαμε συγγενείς και πηγαίναμε συχνά. Κάθε Χριστούγεννα το σπίτι γέμιζε μυρωδιές! Για εμάς, τους Πόντιους, η κουζίνα είναι ιερό πράγμα, κάθε φαγητό δεν είναι απλά μια συνταγή, είναι ολόκληρη ιεροτελεστία. Τα ισλί τα συνηθίζω τα Χριστούγεννα –και όχι μόνο–, είναι πολύ εύκολο γλυκό, το πολύ σε μία ώρα είναι έτοιμα. Στην όψη μοιάζουν με τα μελομακάρονα, αλλά τα υλικά τους διαφέρουν.
Πηγή: bostanistas.gr / Δημήτρης Μπούτος.
ΠΗΓΗ http://www.pontos-news.gr
(Φωτ.: bostanistas.gr)
Το ισλί (ή ιτσλί) είναι ημισιροπιαστό ποντιακό γλυκό με ρίζες από την Καππαδοκία της Μικράς Ασίας. Ήταν ένα από τα δημοφιλέστερα κεράσματα των Καραμανλήδων την εποχή των Χριστουγέννων, και έγινε γνωστό στη Μακεδονία μέσα από τις ανταλλαγές πληθυσμών, από το 1923 και ύστερα. Το όνομά του σημαίνει στα τουρκικά «δουλεμένο», καθώς παρασκευάζεται εξ ολοκλήρου στο χέρι.
Την ετοιμασία του ανέλαβε η καθ' ύλην αρμόδια, κυρία Μαρίτσα Τραπεζουντίδου, Πόντια δεύτερης γενιάς και μαγείρισσα ολκής.
ΥΛΙΚΑ
για τη ζύμη
500 γρ. φυτικό βούτυρο
1 ποτήρι ζάχαρη
1 ποτήρι γάλα
1 μπέικιν πάουντερ
½ κ.γ. αμμωνία
1 κιλό αλεύρι
για τη γέμιση
200 γρ. καρύδια χοντροκομμένα
3 κ.γ. ζάχαρη
1 κ.γ. κανέλα
½ κ.γ. γαρίφαλο
για το σιρόπι
2 ποτήρια ζάχαρη
1½ ποτήρι νερό
λίγο λεμόνι στυμμένο
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Στην αρχή χτυπάμε στο μίξερ το βούτυρο με τη ζάχαρη. Προσθέτουμε τα αυγά, το γάλα, την αμμωνία, το μπέικιν, και στο τέλος βάζουμε σιγά-σιγά το αλεύρι – όχι όλο! Θέλουμε η ζύμη να είναι ελαστική. Αν δούμε ότι είναι πολύ σφιχτή, προσθέτουμε σιγά-σιγά χλιαρό νερό, μέχρι να μαλακώσει και να πλάθεται εύκολα.
Μόλις είναι έτοιμη, βάζουμε φίλους, παιδιά ή και εγγόνια και φτιάχνουν μικρές μπάλες. Τις πατάμε για να γίνουν σαν πιατάκια του καφέ. Βάζουμε στο κέντρο προσεκτικά τη γέμιση και αφήνουμε λίγη να περισσέψει για μετά.
Τότε σιγά-σιγά τα κλείνουμε σαν πουγκάκια.
Στη συνέχεια τα «κεντάμε», με την τσιμπίδα ή τα δάχτυλά μας, κάνουμε ό,τι σχέδιο μας αρέσει.
Τα βάζουμε σε ταψί βουτυρωμένο ή με λαδόκολλα και τα ψήνουμε για περίπου 25΄ στους 180°C.
Θα τα βγάλουμε όταν πια έχουν φουσκώσει και ροδίσει.
Τα αφήνουμε να κρυώσουν και στο μεταξύ ετοιμάζουμε το σιρόπι. Ρίχνουμε το νερό, τη ζάχαρη και το λεμόνι σε μια μικρή κατσαρόλα και τα βράζουμε σε μέτρια φωτιά για 5-7΄. Αν δούμε το σιρόπι να πήζει, βάζουμε λίγο νερό να αραιώσει και περιμένουμε μέχρι να πάρει μια βράση. Μέχρι να γίνει το σιρόπι, τα ισλί θα έχουν κρυώσει. Ρίχνουμε το καυτό σιρόπι, πασπαλίζουμε με το υπόλοιπο τριμμένο καρύδι και ξεκινάμε να τα τρώμε... Όσο πιο ζεστά, τόσο πιο ωραία!
Μαρίτσα Τραπεζουντίδου
«Θυμάμαι τη μητέρα μου τη Ζωγραφιά και τη μεγάλη αδερφή μου την Όλγα να τα φτιάχνουν στην κουζίνα κάθε Χριστούγεννα. Ζούσαμε στην Οινόη Κοζάνης, εκεί εγκαταστάθηκαν οι γονείς μου, Ζωγραφιά και Δημοσθένης, περίπου το 1925. Ήρθαν από την Τασκένδη της Ρωσίας, Πόντιοι στην καταγωγή, και έτσι και τα πέντε αδέρφια μάθαμε την ποντιακή παράδοση. Ο πατέρας μου μας μιλούσε συνεχώς για την "πατρίδα", έτσι έλεγε την Τασκένδη. Την περιέγραφε τόσο όμορφη, που σχεδόν ζηλεύαμε.
»Φτωχές εποχές, δεν είχαμε πολυτέλειες αλλά δεν μας έλειψε και τίποτα. Ό,τι φτιάχναμε από φαγητά και γλυκά ήταν όσα βρίσκαμε στο χωριό και στην Κοζάνη, που είχαμε συγγενείς και πηγαίναμε συχνά. Κάθε Χριστούγεννα το σπίτι γέμιζε μυρωδιές! Για εμάς, τους Πόντιους, η κουζίνα είναι ιερό πράγμα, κάθε φαγητό δεν είναι απλά μια συνταγή, είναι ολόκληρη ιεροτελεστία. Τα ισλί τα συνηθίζω τα Χριστούγεννα –και όχι μόνο–, είναι πολύ εύκολο γλυκό, το πολύ σε μία ώρα είναι έτοιμα. Στην όψη μοιάζουν με τα μελομακάρονα, αλλά τα υλικά τους διαφέρουν.
Πηγή: bostanistas.gr / Δημήτρης Μπούτος.
ΠΗΓΗ http://www.pontos-news.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου